TC.
OSMAN TÜRKOĞUZ 0
ÖMER HAYYAM;Gıyaseddin
Eb’ul Fetih Ömer İbni İbrahim el-HAYYAM.18Mayıs 1048—04 Aralık
1131.Nişabur—İran.
“Şarap küpü önüne serdik seccademizi;/ Şarap yakutuyla adam ettik
kendimizi;/ Umudumuz, meyhanede yeniden bulmak./ Camide, medresede yiten
günlerimiz?!”
İNANÇ
VE BİLİM adlı yazımı okuyan bir arkadaş,”HAYYAM gibi Sarhoşlara mı
kaldınız?!Buyurdu!”Rahmetli Ömer Hayyam’ı iyice tanıyor musunuz?Dediğimde
de,”Şarapçı Allahsızın birisi?!”Buyurdular.”O BÜYÜK İNSAN ,TÜM DÜNYADA 1185
SENEDİR YAŞAMAKTADIR.O,aynı zamanda,Filozof,Matematikçi ve büyük bir
Bilgindir.Üçüncü derecede bilinmeyen denklerde,bilinmeyen yerine x harfinin
kullanışının da öncüsüdür.Günümüze ulaşan 18 adet kitabı da vardır.Akılla
Sohbetini yazarak kitapları hakkında bilgi de vereceğim.Camiye giderek,Allah ve
din ile halkını aldatarak soyması
mı,yoksa,adam gibi şarap üzerine şiirler yazması mı ahlaksızlıktır?!”
“AKILLA BİR SOHBET!”
Akılla
bir sohbetim oldu dün gece,
Ey
akıl dedim, bilgilerin anası!
Sana
sorularım var, cevap verir misin?
Çok
zordayım, yol gösterir misin?
Dedim:
Şu yaşamdan çok bıktım ne yapsam?
Dedi:”Derdine
yan, ama hep dayan.”
Dedim:
Anlatsana nedir yaşamak?
Dedi:”Rüyalar
âleminde kaybolmak.”
Dedim:
Ağalara Beylere hizmet de nedir?
Dedi:”Biraz
zevke karşılık cefa çekmektir.”
Dedim:
Zalimler de kim? Ne bunlar?
Dedi:”Kurtla
köpek, çakal bile var.”
Dedim:
Biraz açıklasan, bu hikmeti nefesi,
Dedi:”Üç,
Beş gönülsüz, Üç, Beş kötü niyetli.”
Dedim:
Deli gönlüm ne ahir uslanacak?
Dedi:”Daha
çok var, kulağın burkulacak.”
Dedim:
Güzel midir Hayyam’ın bu sözleri?
Dedi:”
Sözü güzel,beyan etmiş dertlerini…”
Pek çok Rubai ünü sebebiyle Hayyam'ınkilerine karıştırılmıştır, bilinen kadarıyla Rubailerinin sayısı 158'dir. Fakat kendisine mal edilenler binin üzerindedir.
Ayrıca Ömer Hayyam için tarihteki ilk bilinen savaş karşıtı eylemci yakıştırması da yapılmaktadır.
Rubailerinin Türkçeye çevirisi farklı birçok çevirmen tarafından yapılmışsa da rubaileri Türk halkına sevdiren çeviri Sabahattin Eyüboğlu tarafından yapılmıştır.
Eserleri:
Hayyam'ın eserlerinden 18 tanesinin adı bilinmektedir, çeşitli bilim dallarında birçok eser yazmıştır.
- Ziyc-i
Melikşahi. (Astronomi ve takvime dair, Melikşah'a ithaf edilmiştir)
- Kitabün
fi'l Burhan ül Sıhhat-ı Turuk ül Hind. (Geometriye dair)
- Risaletün
fi Berahin İl Cebr ve Mukabele. (Cebir ve denklemlere dair)
- Müşkilat'ül
Hisab. (Aritmetiğe dair)
- İlm-i
Külliyat (Genel prensiplere dair)
- Nevruzname
(Takvim ve yılbaşı tespitine dair)
- Risaletün
fil İhtiyal li Marifet. (Altın ve gümüşten yapılmış bir cisimde altın ve
gümüş miktarının bilinmesine dair. Almanya Gotha kütüphanesinde bir
nüshası mevcuttur.)
- Risaletün
fi Şerhi ma Eşkele min Musaderat (Öklid'in bir probleminin çözülmesi
metoduna dair, Hollanda Leiden kütüphanesinde bir nüshası vardır. F.
Woepcke Fransızcaya çevirmiştir.)
- Risaletün
fi Vücud (Felsefede ontoloji bahsine dair. Britanya kütüphanesinde bir
nüshası mevcuttur.)
- Muhtasarun
fi't Tabiiyat (Fizik İlmine dair)
- Risaletün
fi'l Kevn vet Teklif (Felsefeye dair).
- Levazim'ül
Emkine (Meskûn yerlerin iklimi ve hava değişikliklerine dair)
- Fil
Cevap Selaseti Mesâil ve fi Keşfil Hicab (Üç meseleye cevap ve âlemde
zıtlığın zorunlu olduğuna dair)
- Mizan'ül
Hikem (Pırlantalı eşyaların taşlarını çıkarmadan kıymetini bulmanın
yöntemine dair)
- Abdurrahman'el
Neseviye Cevap (Hak Teâlâ'nın âlemleri yaratmasının ve insanları ibadetle
yükümlü kılmasının hikmetine dair)
- Nizamülmülk
(Arkadaşı olan vezirin biyografisi)
- Eş'arı
bil Arabiyye (Arapça rubaileri)
- Fil
Mutayat (İlim prensipleri).
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder